Στην ευαγγελική περικοπή της Κυριακής, που είναι αφιερωμένη στην μνήμη πάντων των Αγίων της πίστεώς μας, αναφέρεται από τον ευαγγελιστή Ματθαίο η κατά Χριστόν έννοια της ομολογίας. Μόνο όσοι θα ομολογήσουν τον Χριστό «έμπροσθεν των ανθρώπων», θα ομολογήσει και ο Κύριος αυτούς μπροστά στον ουράνιο Πατέρα Του. Βεβαίως, η φράση «έμπροσθεν των ανθρώπων», είναι παρεξηγημένη στις ημέρες μας, διότι πολλές φορές ερμηνεύεται ως μία πράξη επιβολής και προβολής του ορθοδόξου ήθους στον κόσμο. Λανθασμένη εκδοχή που περισσότερο προσανατολίζεται στην φαρισαϊκή υπεροψία. Η πίστη στον Χριστό είναι ένα εκκλησιαστικό γεγονός. Αυτό σημαίνει ότι, αναφέρεται σε όλη την κοινότητα και ότι δεν είναι μία εσωτερική πνευματική υπόθεση. Είναι ένα οντολογικό γεγονός, που εκφράζει την ειλικρινή ομολογία ενότητας, αγάπης και εμπιστοσύνης στον Θεό. Δεν ομιλούμε, ούτε για ένα διανοητικό κατασκεύασμα, ούτε για ιδεολογία, αλλά για ένα αληθινό βίωμα που εκφράζεται εν συνόλω στο Πρόσωπο του Χριστού, μέσα στο μυστικό σώμα Του, που είναι η Εκκλησία.
Σε αντίθετη περίπτωση, η Εκκλησία θεωρείται ιδεολογικοποιημένη και όπως εύστοχα ερμηνεύει ο μακαριστός μητροπολίτης Περγάμου, Ιωάννης Ζηζιούλας, η Εκκλησία σε αυτή την περίπτωση γίνεται ένα άθροισμα ατόμων που αποδέχονται ορισμένες ιδέες και μέσα από την προσωπική επιβολή συγκεκριμένων απόψεων εξαρτάται η ταυτότητά της.
Από αυτή την οπτική γωνία, η ομολογία απολυτοποιείται και απομονώνεται από το εκκλησιαστικό γεγονός. Αναφέρουμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Όταν η ομολογία της πίστεως δεν γίνεται στο πλαίσιο της εκκλησιαστικής κοινότητας, όπως ακριβώς την βίωσαν οι άγιοι της πίστεως μας, οι μάρτυρες, οι ομολογητές, οι όσιοι όλων των αιώνων, οι οποίοι ομολόγησαν την πιστή τους στον Χριστό με την ορθοδοξία τους και την ορθοπραξία τους, ως μέλη του σώματος του ζώντος Χριστού, δηλαδή της εκκλησίας, τότε γίνεται κατανοητό, ότι ο άνθρωπος αυτός ομολογεί μία προσωπική ιδεολογία και όχι την πίστη στον Χριστό, ως ομολογία της πίστεως της Εκκλησίας, όπως αυτή έχει εκφραστεί από τους θεοφόρους αγίους των Οικουμενικών Συνόδων και έχει σφραγιστεί με το αίμα των μαρτύρων και τα δάκρυα μετάνοιας και κατανύξεως των οσίων της πίστεως.
Ο Ιερός Χρυσόστομος ομιλεί ξεκάθαρα για την ομολογία της πίστεως. Αυτή είναι το απαύγασμα της ψυχής και ο καθρέπτης της καρδιάς του πιστού. Είναι η ζωντανή έκφραση της πίστεως, το θερμόμετρο της αγάπης μας προς τον Θεό, η πιστοποίηση της αληθείας, η παραδοχή ότι όντως μέσα μας ζει ο Χριστός. Σε αυτή την αληθινή ομολογία, που εκφράζεται μόνο μέσα στην Εκκλησία, έρχεται η θεία επιβράβευση, μέσω της σωτηρίας του ανθρώπου, ως μεγίστη δωρεά στην εσχατολογική προοπτική του.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ Φ.Ν.Θ., αρχιμανδρίτης Παντελεήμων Μηλόπουλος