Κοντά στο Χριστό κανείς δεν φτάνει άκοπα και άμοχθα, χωρίς δοκιμασίες και κακοπάθεια. Βέβαια, αυτές οι λέξεις σήμερα δεν ακούγονται ευχάριστα στα αυτιά μας. Η κακιά δασκάλα, η τηλεόραση, περνάει ανεπαίσθητα την ιδέα, ότι μπορεί να πετύχει κανείς στη ζωή μόνο με μαγικές δυνάμεις, όταν διαθέτει «θετική ενέργεια», χωρίς να κουράζεται. Και έτσι μένει άπρακτος ο άνθρωπος, ρίχνοντας την ευθύνη της αποτυχίας του στη «μοίρα την κακιά».
Αν, όμως, δούμε προσεκτικά τη ζωή των αγίων μας, θα διαπιστώσουμε ότι η κακοπάθεια ήταν καθημερινή τους σύντροφος. Ο άνθρωπος που στρέφει τη ζωή του προς το θέλημα του Θεού και επιθυμεί να σωθεί, περνά δοκιμασίες. Όχι αυτές που προέρχονται από τα προσωπικά του ατοπήματα και ανυπακοές, αυτές είναι συνέπειες της παράβασης των αιώνιων πνευματικών νόμων του Θεού. Αλλά, δυσκολίες που προέρχονται από το αντίπαλο πνεύμα. Αυτό αντιτάσσεται στη σωτηρία του ανθρώπου και χρησιμοποιεί ανθρώπους και καταστάσεις, που επιφέρουν συκοφαντίες, διωγμούς, στερήσεις στον αγωνιζόμενο.
Αυτά τα συναντούν όλοι όσοι, όχι απλώς μαθαίνουν, αλλά παθαίνουν τα θεία. Τα περιγράφει στη δεύτερη επιστολή του προς τον μαθητή του Τιμόθεο ο απόστολος Παύλος θέλοντας να τον στηρίξει: «Παιδί μου Τιμόθεε, ξέρεις από κοντά τη διδασκαλία μου, τη διαγωγή μου, την πρόθεσή μου, την πίστη μου, τη μακροθυμία μου, την αγάπη μου, την υπομονή μου, τους διωγμούς μου, τα παθήματά μου, σαν εκείνα που έπαθα στην Αντιόχεια, στο Ικόνιο, στα Λύστρα. Τι διωγμούς υπέφερα! Και απ’ όλους με γλύτωσε ο Κύριος».
Πάντοτε, η ζωή όσων πορεύτηκαν από το «κατά φύσιν» στο «υπέρ φύσιν», ήταν σκάνδαλο γι’ αυτούς που ζούσαν στο «παρά φύσιν». Βαρύς είναι ακόμα και βλεπόμενος ο άνθρωπος του Θεού, γιατί, χωρίς βέβαια να το επιδιώκει, φανερώνει το πόσο απέχει το γνήσιο απ’ το κίβδηλο, το αληθινό από το ψεύτικο. Και συνηθίζουμε, ό,τι μας ελέγχει, να το πολεμούμε αμυνόμενοι παρά να το ευχαριστούμε, γιατί γίνεται αιτία να φωτισθεί το σκοτάδι μας. Σκάνδαλο για τους Φαρισαίους ο Χριστός, σκάνδαλο για τους Εβραίους ο Παύλος, σκάνδαλο για τους Αρείους οι Αθανάσιοι, σκάνδαλο για τις Ευδοξίες οι Χρυσόστομοι. Σκάνδαλο, σήμερα, για τους οπαδούς του ορθολογισμού και της αθεΐας, η Εκκλησία. Σκάνδαλο να καθορίζει ο Θεός τη φυλετική μας ταυτότητα. Πρέπει να την επανακαθορίσουμε εμείς…
Αλλά, όπως παρηγορητικά τονίζει ο Απόστολος της πραγματικής ελευθερίας, του Χριστού δηλαδή που ελευθερώνει από τον θάνατο, «όλοι που θέλουν να ζουν με ευσέβεια, σύμφωνα με τις εντολές του Ιησού Χριστού, θα διωχθούνε, ενώ άνθρωποι πονηροί και απατεώνες θα προκόψουν στο χειρότερο, πλανώντας τους άλλους και ξεγελώντας και τον εαυτό τους». Σε τέτοιες συνθήκες, ο πιστός καλείται να στηριχθεί σε όσα άκουσε και είδε πραγματοποιούμενα στη ζωή των Αγίων, των φίλων του, στην πίστη τους, στη διαγωγή τους, στην μακροθυμία τους, στην αγάπη τους, στην υπομονή με την οποία αντιμετώπιζαν τις δυσκολίες.
Αντί να κατακρίνει και να καταδικάζει άλλους, ανεύθυνα και ανέξοδα, ο χριστιανός, κατά το παράδειγμα του Χριστού και των Αγίων, θα κρίνει τα δικά του λάθη, θα μετανοήσει, θα επιστρέψει τη ζωή του στο Θεό.
Το κατανυκτικό Τριώδιο ανοίγει σήμερα τις πύλες του. Ο Θεός με ευαισθησία και λεπτότητα, μέσα από τον πλούτο των τροπαρίων και των Ακολουθιών της Εκκλησίας Του, μας παροτρύνει, για μία ακόμα φορά στη ζωή μας, να βάλουμε αρχή μετανοίας. Να αναλάβουμε τον καλό αγώνα να ελευθερωθούμε από τους μοναδικούς και πραγματικούς μας εχθρούς, που είναι τα πάθη και οι κακίες μας. Ας μη φοβηθούμε τον κόπο. Ας μη δειλιάσουμε από τη μανία του εχθρού. Ενισχύει ο Χριστός. Όσοι πιστοί… καλό Τριώδιο.
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ Φ.Ν.Θ.
