Η Καβάλα δεν είναι μόνο ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός για τους βαλκάνιους επισκέπτες. Όσοι και όσες την επισκέπτονται στο «φθινοπωρινό και χειμερινό διάλειμμα», μετά από την έντονη τουριστική περίοδο, έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν και τα άλλα «πρόσωπα» της πόλης. Κάθε τόπος χαρακτηρίζεται από το φυσικό περιβάλλον, την ιστορία, αλλά κυρίως από τους ανθρώπους του. Οι επισκέπτες της Καβάλας γοητεύονται από το φυσικό τοπίο, τα μνημεία, την γαστρονομία, μα πάνω απ’ όλα, από την φιλοξενία των κατοίκων.
Ένας καλλιτέχνης της φωτογραφίας, με πολλές και σημαντικές διακρίσεις, ο Ivo Hadjimishev (Ίβο Χατζημίσεφ) γοητεύτηκε από την ανθρωπογεωγραφία της Καβάλας και αποφάσισε να αποτυπώσει ένα μικρό δείγμα της, με τον φωτογραφικό του φακό. Έτσι, προέκυψε ένα «σύνολο φωτογραφικών πορτρέτων», το οποίο ονόμασε «Πρόσωπα της Καβάλας». Πολυταξιδεμένος, εδώ και ένα έτος είναι «κάτοικος» Καβάλας, μαζί με την συνάδελφο του, Svetlana Yosifova και τον σκύλο του, Γκόλντι, στην οδό Καραϊσκάκη. Η έκθεση με τίτλο: «Πρόσωπα της Καβάλας», που είναι πορτρέτα Καβαλιωτών που γνώρισε και συνδέθηκε φιλικά, θα εγκαινιαστεί στις 23 Νοεμβρίου 2024, ημέρα Σάββατο, στην Μεγάλη Λέσχη. Για την εμπειρία του στην Καβάλα, ο Βούλγαρος φωτογράφος αναφέρει τα ακόλουθα: «Αυτή η όμορφη πόλη, είναι περιττό να το πούμε, έχει μία ιδιαίτερη γοητεία όταν κάποιες στιγμές είναι χωρίς τους εκατοντάδες τουρίστες -τότε οι ντόπιοι κάνουν ένα διάλειμμα και, τουλάχιστον προσωρινά, μπαίνουν σε αυτόν τον ρυθμό ζωής που θυμίζει παλιές, πιο ήρεμες εποχές. Γι’ αυτό άρχισα να κάνω αυτές τις φωτογραφίες στον ελεύθερο χρόνο της πόλης -στην ησυχία.
Πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων, αμέσως μετά την Πρωτοχρονιά, μέχρι την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου. Τράβηξα τα τελευταία μερικά πορτρέτα το ήπιο φθινόπωρο, όταν όλοι κάναμε ένα διάλειμμα από το καυτό καλοκαίρι του 2024.
Η έκθεση πραγματοποιείται τώρα, τον Νοέμβριο. Προορίζεται για τα μάτια και τις καρδιές των ανθρώπων που ζουν εδώ και δίνουν το πρόσωπο της Καβάλας. Το όνειρό μου ήταν να καλέσω τους ανθρώπους που φωτογράφισα με μεγάλη συμπάθεια και σεβασμό, καθώς και τους συγγενείς και φίλους τους, στα εγκαίνια αυτής της έκθεσης, ώστε να μαζευτούμε όλοι μαζί. Και τώρα, αν είναι εδώ σήμερα και διαβάζουν αυτές τις γραμμές, τότε το όνειρό μου δεν ήταν μάταιο.
Η ιδέα αυτής της σεμνής έκθεσης γεννήθηκε αυθόρμητα, σχεδόν έναν χρόνο μετά την εγκατάστασή μου, μαζί με την καλλιτέχνιδα Svetlana Yosifova, στην Καβάλα. Αυτό το πρώτο έτος της επανεγκατάστασής μας, στην αρχή οι γείτονες μας δέχτηκαν σταδιακά, όχι ως χυδαίους εισβολείς. Γρήγορα γίναμε γνωστοί πελάτες όλων των μικρών γοητευτικών μαγαζιών της γειτονιάς μας, στα σύνορα ανάμεσα στο Περιγιάλι και την Αγία Βαρβάρα. Παντού, οι άνθρωποι ήταν και είναι φιλικοί, χαμογελαστοί και υπομονετικοί μαζί μας -που δεν ξέρουμε την ελληνική γλώσσα, όπως και με τον σκύλο μας Γκόλντι.
Όλα, όμως, άρχισαν από την γνωριμία μας με τον Λάκη Τσακαλίδη. Μετά από επίπονη δουλειά στον Καναδά, στο Anno Domini, το 2000 ίδρυσε το εστιατόριο «Απίκο», για να το μετατρέψει σήμερα σε ένα από τα εμβληματικά εστιατόρια της Καβάλας. Ακόμα και στην πρώτη μας επίσκεψη στο «Απίκο», παρατήρησα τον Λάκη Τσακαλίδη να μπαίνει στο εστιατόριο με χαλαρό βάδισμα, χαιρετώντας χαρούμενα τους τακτικούς πελάτες, τους οποίους θυμόταν, καθώς και τους πολλούς φίλους -σεβαστούς γέροντες της πόλης- που ήταν επίσης εκεί. Στην συνέχεια, πήγαινε σε κάποιο από τα άτομα που έβλεπε για πρώτη φορά, για να συστηθεί και να τα γνωρίσει.
Τώρα, όταν φτάνουμε με το αυτοκίνητό μας στην Καβάλα, πριν κατευθυνθούμε προς την οδό μας «Καραϊσκάκη», περνάμε από το «Απίκο» και κοιτάμε αν ο φίλος μας, ο Λάκης, είναι στην συνηθισμένη του θέση -πριν κατέβουμε για φαγητό και αγκαλιαστούμε μαζί του. Ο Λάκης και η κόρη του, Τζένη, που τώρα έχει αναλάβει την φροντίδα του εστιατορίου, έγιναν οι πρώτοι ήρωες της ιστορίας μου, για τα «Πρόσωπα της Καβάλας» σε φωτογραφίες. Ακόμα και στις πρώτες μου βόλτες στην πόλη, όταν όλα ήταν καινούργια για μένα, πέρασα από ένα μικρό μαγαζί στο οποίο, πριν κοιτάξω την βιτρίνα, παρατήρησα μέσα μία αληθινή κυρία, με ωραία μαλλιά και καλοντυμένη, την κυρία ΒασιλικήΤσίρλη, που καπνίζει ήρεμα το πρωινό της τσιγάρο, με αρωματικό ελληνικό καφέ, παρουσία ενός νεότερου κυρίου, του γιου της Ιωάννη. Είχα έναν λόγο να επισκεφτώ το μαγαζί και να κάνω φίλους αυτούς τους ανθρώπους, γιατί χρησιμοποιώ πίπες εδώ και μισό αιώνα και σε αυτό το φιλόξενο μαγαζί, από το 1924 μέχρι σήμερα, η οικογένεια Τσίρλη κάνει ακριβώς αυτό. Κάνει τους ανθρώπους χαρούμενους. παρέχοντας όλα τα απαραίτητα για μία άνετη και πολιτισμένη χρήση αυτών των γλυκών της ζωής. Λογικά, η κυρία Τσίρλη και ο Ιωάννης φωτογραφήθηκαν με την ήδη γεννημένη ιδέα για μία πιθανή σειρά από παρόμοια πορτρέτα.
Λίγο πιο πάνω στην «Ομόνοια», αριστερά, υπάρχει ένα μαγαζάκι, στο οποίο βρίσκεται, χειμώνα καλοκαίρι, ένας ηλικιωμένος κομψός κύριος. Στέκεται πάντα ίσιος και με μία λεπτή υπόκλιση και μεγάλο απόθεμα υπομονής, δέχεται τους περίεργους επισκέπτες του, κατανοώντας αναμφισβήτητα ποιος είναι στην πραγματικότητα πελάτης. Αυτό το τελετουργικό εκτελείται συχνά παρουσία μιας αξιοσέβαστης κυρίας, της συζύγου του. Είναι οι κοσμηματοπώλες Άξιος και Σοφία Χατζηβασιλείου JEWELRY STORE, που ιδρύθηκε το 1937. Αλλά, για να γίνω αποδεκτός με την πρόθεση να κάνω ένα πορτρέτο αυτών των αξιοπρεπών ανθρώπων, με βοήθησε ένας νεαρός συμπαθής κύριος από το γειτονικό ωρολογοποιείο, ο οποίος συμμετέχει επίσης σε αυτή την φωτογραφική αφήγηση, ο Ανέστης. Πολλοί πελάτες έρχονται εδώ, επειδή είναι ένας εξαιρετικά ακριβής γνώστης τόσο των μηχανικών ρολογιών, όσο και δημιουργός μοναδικών ρολογιών τοίχου που δεν έχουν ανάλογο. Ανέστης ωρολογοποιείο Καβάλας. Όταν τον ρώτησα αν γνωρίζει τους ιδιοκτήτες του διπλανού κοσμηματοπωλείου, που ήθελα να φωτογραφίσω, είπε σεμνά ότι ήταν οι γονείς του.
Εδώ ανέφερα μόνο τέσσερις μικρές ιστορίες, για να σας δείξω πώς βρήκα τους ήρωές μου, με την αυθόρμητη, καθαρά ανθρώπινη προσέγγισή μου σ’ αυτούς. Γνωρίζω ότι πίσω από κάθε όνομα, πίσω από κάθε επώνυμο, υπάρχει μία μεγάλη ιστορία που αξίζει να περιγραφεί με πολύ περισσότερες λεπτομέρειες. Αλλά αυτό, είναι ένα θέμα για περαιτέρω εξέταση και συνέχεια. Αυτή την στιγμή, αυτά τα 45 πορτρέτα με τις σύντομες περιγραφές τους, αποτελούν μόνο μερικά φωτεινά, αλλά όχι αρκετά στοιχεία της συλλογικής εικόνας των υπέροχων ανθρώπων που συναντάμε και αγαπάμε στην Καβάλα».
Ο Ίβο Χατζημίσεφ (Ivo Hadjimishev) γεννήθηκε στην Σόφια της Βουλγαρίας, στις 12 Σεπτεμβρίου 1950. Είναι επίτιμο μέλος της βουλγαρικής Ακαδημίας φωτογραφίας (έτος ίδρυσης 1993), διά βίου μέλος της Βασιλικής Εταιρείας φωτογραφίας από το 1974, πρόεδρος της NISIM-ΜΚΟ Βουλγαρίας.
Παλαιότερες θέσεις και δραστηριότητες
Το 1971 του απονεμήθηκε ο τίτλος του καλλιτέχνη φωτογράφου, από το Υπουργείο πολιτισμού της Βουλγαρίας.
1972-1975: Διετέλεσε φωτορεπόρτερ του περιοδικού POGLED, με εβδομαδιαία κυκλοφορία 300.000 αντιτύπων
Από το 1973 είναι μέλος της Ένωσης δημοσιογράφων Βουλγαρίας.
1974: Πήρε πτυχίο φωτογραφίας από το Μπόρνμουθ και Pool Collage of Arts του Ηνωμένου Βασιλείου.
1976-1979: Φωτορεπόρτερ και συντάκτης φωτογραφίας του περιοδικού OTECHESTVO δεκαπενθήμερης κυκλοφορίας.
1990-1995: Επιτελεί φωτογράφος για το Reuters (Ηνωμένο Βασίλειο) και το Associated Press (Η.Π.Α.).
1991-1993: Συμμετέχει σε τρία εκπαιδευτικά σεμινάρια με τον τότε συντάκτη φωτογραφίας των περιοδικών ΤΙΜΕ, Newsweek, National Geographic, Washington Post, New York Times και με τον θρυλικό Τζον Μόρις, του περιοδικού LIFE.
1992: Στο πλαίσιο του δεύτερου σεμιναρίου φωτορεπορτάζ μεταξύ Βουλγαρίας και Η.Π.Α., παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο εθνικό μέγαρο πολιτισμού το World Press photo.
1996-2001: Συντάκτης φωτογραφίας και αρχισυντάκτης έκδοσης του περιοδικού SEGA, που αργότερα μετατρέπεται σε καθημερινή εφημερίδα.
2001-2022: Εθελοντικές δραστηριότητες στο Εθνικό Θέατρο «Ιβάν Βάζωφ» της Σόφιας. Ψηφιοποίηση επιλεγμένων κύκλων δουλειάς 18 Βούλγαρων καλλιτεχνών και εικαστικών, με έκδοση καταλόγων μεταξύ των οποίων κι ενός coffee table άλμπουμ της Πινακοθήκης Ξένης Τέχνης και της Εθνικής Πινακοθήκης.
2005: State Department ως συμμετέχων στο πρόγραμμα διεθνών επισκεπτών. Ηγήθηκε έρευνας σε σχέση με την δημιουργική φωτογραφία, την συντήρηση, αποκατάσταση και παρουσίαση σε μουσειακές συνθήκες στα: Smithsonian, Metropolitan Museum, MOMA-Museum of Modern Arts N.Y., Paul Getty Museum L.A., Harry Ransom Center and Lindon B. Johnson Presidential Library and Museum, Austin Texas.
2002-2016: Επιμελητής δεκατεσσάρων ετήσιων εθνικών διαγωνισμών και εκθέσεων «Canon φωτογραφία της χρονιάς», οι οποίες παραμένουν στην Εθνική Πινακοθήκη για την σχετική μελλοντική έκθεση.
2008: Εθνικό Θέατρο Βουλγαρίας «Αξέχαστες εικόνες».
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Μεταξύ 1975-2022: Προσωπικές εκθέσεις και σύλληψη ιδέας για 25 διαφορετικές εκθέσεις που παρουσιάστηκαν σε Βουλγαρία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Γαλλία, Βέλγιο, Ιταλία, Ελλάδα, Αυστρία, Ουγγαρία, Πολωνία, Σκόπια, Σερβία, Τσεχία, Σλοβακία, Γερμανία, Λιθουανία, Ρωσία, Μολδαβία, Ρουμανία, Γεωργία, Αζερμπαϊτζάν, Ιράν, Νιγηρία, Κίνα, Η.Π.Α., Μεξικό.
Επιμελητής διαφόρων εκθέσεων που παρουσιάστηκαν στην Εθνική Πινακοθήκη της Βουλγαρίας και στο Εθνικό Εθνογραφικό Μουσείο Βουλγαρίας και περιόδευσαν στην χώρα: 1998-2022 δεκατέσσερις εκθέσεις μεταξύ των οποίων: «Η ζωή των μοναχών στον Άθω-αυθεντικές φωτογραφίες 1910-1930», του Λεωνίδα Παπάζογλου, από την συλλογή Γεωργίου Γκολουμπιάδη, «Ο πληθυσμός της Καστοριάς στις αρχές του 20ου αιώνα», του Λεωνίδα Παπάζογλου. Συλλογή Αντωνιάδη, σε συνεργασία με την Ίγκλικα Μίσκοβα, του Εθνικού Εθνογραφικού Μουσείου Βουλγαρίας.
ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Έως το 2022 εκδόθηκαν 29 δίγλωσσα coffee table άλμπουμ όπως:
-THE GOLD OF THE THRACIANS Abrams publications 1996 USA
-THE BALKANS A SHARED HERITAGE-STICHTING HORIZON, The Netherlands 2015. Η έκθεση και ο κατάλογος ταξίδεψαν σε 11 διαφορετικά σημεία, όπως στην UNESCO στο Παρίσι, στην αυτοκρατορική ακαδημία τεχνών στην Αγία Πετρούπολη, στο προεδρικό μέγαρο της Τσεχικής Δημοκρατίας στην Πράγα, στο μέγαρο Berlaymont της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες, κ.α.
-THE GIPSON ARCHIVE από το 2009. Το πρόγραμμα στοχεύει στην συλλογή, αποκατάσταση, συστηματοποίηση και ψηφιοποίηση φωτογραφικών εικόνων που σχετίζονται κυρίως με την ιστορία της φωτογραφίας στην Βουλγαρία στον 19ο και 20ο αιώνα με τον τίτλο: “The Gipson Archive”. Το πρόγραμμα υλοποιείται υπό την ευθύνη του Ίβο Χατζημισέφ και περιλαμβάνει 10.000 εικόνες σε αρνητικά και ζελατίνες ασημοτυπίας. Έως σήμερα, με έναν μικρό αριθμό από αυτών, έχουν εκδοθεί πέντε βιβλία και έχουν οργανωθεί επτά περιοδεύουσες εκθέσεις.